Co wiemy o matce papieża? - książka o Emilii Wojtyłowej |
Pozostająca w cieniu matka Karola Wojtyły Emilia doczekała się wyczerpującej biografii. Dziennikarka Milena Kindziuk, autorka wywiadu - rzeki z kard. Józefem Glempem i książki poświęconej Mariannie Popiełuszko, tym razem nakreśliła sylwetkę Emilii Wojtyłowej. 16 października w Warszawie odbędzie się prezentacja książki „Matka Papieża. Poruszająca opowieść o Emilii Wojtyłowej”. W spotkaniu weźmie udział kard. Kazimierz Nycz.
Zdumiewa, jak niewiele pamiątek i dokumentów pozostało po matce papieża, który miał zaledwie dziewięć lat, gdy go osierociła, słabo ją pamiętał, ale z pewnością towarzyszyła mu duchowo do śmierci - jej zdjęcie trzymał na biurku w pałacu Apostolskim w Watykanie. Niezrażona trudnościami Autorka skompletowała wszelkie dokumenty, wspomnienia i świadectwa, dotyczące swojej bohaterki. Jeździła do miejsc związanych z krewnymi i powinowatymi Jana Pawła II. W efekcie powstała książka, która przybliża tę mało wciąż znaną postać. Autorka starannie odtwarza dzieje rodziny - ojciec Emilii, Feliks, mieszkał na terenie zaboru rosyjskiego, gdzie jego ojciec, Mikołaj, był stangretem w rodzinie Zamoyskich. Po osiedleniu się w Galicji Kaczorowski zachował rodzinne tradycje - w Krakowie założył firmę, handlował nowymi powozami i naprawiał stare. Wykonywał więc prestiżowy zawód, który można porównać z dzisiejszym zawodem mechanika samochodowego. Autorka odtwarza atmosferę i styl życia mieszczańskiej krakowskiej rodziny, przywiązanej do tradycji i manier, dbającą o piękno w życiu codziennym. Zdumiewa jednak, jak niewiele wiadomo o samej bohaterce. Urodziła się 26 marca 1884 r., mieszkała wraz z rodziną przy ul. Starowiślnej, później Smoleńsk. Miała dziewięcioro rodzeństwa, a kobiety w rodzinie umierały młodo. Nie wiadomo jednak, mimo iż krakowskie archiwa przetrwały wojnę, gdzie Emilia uczęszczała do szkoły. Wiadomo, że zaczęła naukę w wieku sześciu lat i że była to szkoła prowadzona przez zakonnice, być może siostry Córki Bożej Miłości, ale nie ma potwierdzenia tego faktu w spisie uczennic. Brak ustaleń także o jej dorosłym życiu - nie wiadomo, gdzie poznała swojego przyszłego męża, być może w Białej, z którą była związana rodzina Wojtyłów. Wiadomo sporo o losach rodziny w czasie I wojny światowej, o jej prawie rocznym pobycie na Morawach, o osiedleniu się w Wadowicach, atmosferze miasteczka. Autorka mocno eksponuje opisywany wcześniej fakt, który szczególnie poruszył włoskiego autora biografii Wojtyłowej, że choć jej ciąża z Karolem była zagrożona, zdecydowała się na poród, ryzykując życiem i zdrowiem.
Jednak postać Emilii nadal w dużym stopniu jest zagadką. Pozostało po niej dosłownie kilka przedmiotów - dwie haftowane przez nią serwetki, misternie wykonana ze srebrnych drutów torebka, medalion z wygrawerowaną czterolistną koniczyną, który Jan Paweł II miał cały czas przy sobie. Była pobożna, często chodziła do kościoła, jednej z sąsiadek mówiła, że należy godzić się z wolą Bożą. Wszystko jednak wynika z relacji innych ludzi, krewnych i sąsiadów, Emilia nie przemawia własnym głosem, bo nie pozostawiła żadnych listów, kartek, zapisków... Nawet szczegóły o jej drugim dziecku - Oldze - zostały ustalone przez biografa papieskiego Grzegorza Polaka. Jan Paweł II pisał w Testamencie: "W miarę jak zbliża się kres mego ziemskiego życia, wracam pamięcią do jego początku, do moich Rodziców, Brata i Siostry (której nie znałem, bo zmarła przed moim narodzeniem...". Dopiero od niecałego roku wiadomo na pewno, że dziecko przyszło na świat 7 lipca 1916 r. w Białej i zmarło po 16 godzinach. "Po Emilii nie ma tu nawet śladu. Ani po jej rodzinie. Nie wiadomo też, kto dokładnie z jej krewnych miał mieszkanie w tej kamienicy" - pisze Milena Kindziuk o pamiątkach po matce papieża w Białej. Nie wiadomo też, na co zmarła, "przeżywszy 45 lat", jak głosi nekrolog. Wiadomo, że całe tygodnie spędziła w łóżku, a młodszy syn chyba był chroniony przed widokiem umierającej matki. Opowieść nie kończy się na śmierci bohaterki. Dziennikarka opisuje dalsze losy rodziny, śmierć starszego brata Karola Edmunda i ojca w czasie okupacji. A także kontakty biskupa, kardynała, papieża z rodziną. Osobny rozdział poświęcony jest przodkom Emilii. Genealogia Kaczorowskich i Wojtyłów pomaga czytelnikowi zorientować się w relacjach rodzinnych bohaterów.
Gdy zaczynała pracę nad książką, autorka rozmawiała z dr Wandą Półtawską, wieloletnią przyjaciółką i współpracownicą ks. Karola Wojtyły. W odpowiedzi usłyszała: "O matce? Nie ma sensu. Nic pani nie znajdzie, nikt jej nie pamięta". Dobrze, że dziennikarka nie posłuchała tej rady. Zgromadziła w swej książce wszelkie dostępne informacje o Emilii Wojtyłowej. Na ich podstawie snuje wiele domysłów i przypuszczeń. Matka Jana Pawła II w dużym stopniu nadal pozostaje tajemnicza i zagadkowa. Owoce jej krótkiego życia potwierdzają jednak jej wyjątkowość, a jej przesłanie Autorka sformułowała następująco: "Życie ludzkie jest wartością najcenniejszą, także poczęte i jeszcze nienarodzone, wszak nigdy nie wiadomo, kto się urodzi".
Informacje o książce:
Autor: Milena Kindziuk
Tytuł: Matka Papieża. Poruszająca opowieść o Emilii Wojtyłowej
Liczba stron: 320
Cena promocyjna: 23,90 zł
Książkę kupisz w księgarni internetowej wydawnictwa Znak.
aw / Warszawa