Już 6 listopada nakładem Instytutu Wydawniczego Erica ukaże się Serce nie do pary. O księdzu Janie Twardowskim i jego wierszach. Autorem książki jest Waldemar Smaszcz – wieloletni przyjaciel księdza i wnikliwy interpretator jego twórczości.

W 1970 roku ukazał się ujmujący prostotą tom poezji pt. Znaki ufności autorstwa ks. Jana Twardowskiego, który zyskał uznanie wśród krytyków literackich. Tym samym jego autor na stałe wkroczył do panteonu najwybitniejszych postaci naszej literatury. To wtedy Waldemar Smaszcz po raz pierwszy zetknął się z wierszami poety, który dotąd był znany jedynie w kręgach katolickich i publikował na łamach Tygodnika Powszechnego.

Urodzony w 1915 roku ks. Twardowski niechętnie mówił o sobie. Przez długie lata pozostawał poetą bez biografii, co wynikało z jego skromnej natury. Często dopytywano go o różne szczegóły z jego życia, jednak zwykł wtedy mawiać, że czymś musi różnić się od świeckich, nie powinno mu zależeć na pokazywaniu siebie […] musi być dyskretny i skromny.

Dopiero Waldemar Smaszcz, wieloletni przyjaciel Twardowskiego, podjął się niezwykle trudnego zadania scalenia i uzupełnienia pustek w życiorysie księdza. Wysiłek włożony w stworzenie jego biografii można uważać za niemalże detektywistyczne śledztwo. Odwiedził bowiem wszystkie miejsca związane z poetą, zwłaszcza z jego dzieciństwa i młodości. Korygował wiele wypowiedzi samego Twardowskiego, wśród nich te o dzieciństwie na wsi i przeżyciach z lat wojennych.

Sam autor tak mówi o swoich poszukiwaniach: Będąc przez ponad dwadzieścia lat blisko ks. Twardowskiego, a nawet przyjaźniąc się z nim, wiele faktów musiałem wyjaśniać dopiero po jego śmierci. Na większość pytań dotyczących biografii odpowiadał z rozbrajającą prostotą: „A kogo to może interesować…”.

Dwa powołania księdza

Głęboką wiarę zapoczątkował jego ojciec, który przez długie lata był ministrantem. Mieszkali blisko kościoła, więc cała rodzina Twardowskich chętnie uczęszczała na mszę i wszelkie nabożeństwa. Zaszczepił w nim też inną miłość – do warszawskich Powązek. Często zaprowadzał tam młodego wówczas Jana, gdzie spacerowali podziwiając nagrobki zasłużonych Polaków i rozmawiając o ich dokonaniach. Nie mógł przewidzieć, że w okresie wojennym większość przyjaciół (także poetów) spocznie na nich na zawsze i to ich groby będzie odwiedzał w przyszłości.

Z kolei pierwsze spotkania z poezją zapewniła młodemu Janowi jego matka. To ona wprowadziła przyszłego księdza w świat literatury. W rodzinnym domu kultywowała głośne czytanie najwybitniejszych polskich powieści, oraz gromadzenie zbiorów w domowej biblioteczce. Już od najmłodszych lat Twardowski był zachwycony twórczością Juliusza Słowackiego i Adama Mickiewicza, których utwory umiał recytować z pamięci.

Gdy sam zaczął odkrywać w sobie dar pisania wierszy, nie wierzył, że mogą być one podziwiane. Wiersze od początku wywoływały w ks. Janie Twardowskim tyleż zakłopotania, co radości. Nie potrafił ich nie pisać, więc najpierw, jeszcze w szkole, ukrywał tę swoją – jak mawiał – „słabość”, aby nie wytykano go palcami, a po przyjęciu święceń kapłańskich długo zmagał się sam ze sobą, jak pogodzić te dwa powołania. (…) nie uważał siebie za poetę, ale za księdza, który pisze wiersze. Waldemar Smaszcz – historyk literatury, krytyk, eseista. Opublikował m. in.: Miłość bez jutra. Muza wojenna 1939-1945; Słowo poetyckie Karola Wojtyły; Ludzie, których spotkałem. Waldemara Smaszcza rozmowy z ks. Janem Twardowskim; Ks. Jan Twardowski. Poeta nadziei. Życie i twórczość. Szczególne miejsce w dokonaniach Smaszcza zajmuje poezja ks. Jana Twardowskiego, z którym łączyła go ponad dwudziestoletnia najpierw znajomość, a potem przyjaźń.

Wielokrotnie nagradzany – m.in. dwukrotny laureat Nagrody Literackiej im. Włodzimierza Pietrzaka, Nagrody Literackiej im. Franciszka Karpińskiego, Nagrody im. Witolda Hulewicza. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi. W 2000 r. został uhonorowany Insygniami Najczcigodniejszego Krzyża Pro Ecclesia et Pontifice przez Ojca Świętego Jana Pawła II.

Informacje o książce:
Autor: Waldemar Smaszcz
Tytuł: Serce nie do pary. O księdzu Janie Twardowskim i jego wierszach
Ilość stron: 332
Cena: 44,90 zł
Książkę kupisz w księgarni internetowej Instytutu Wydawniczego Erica.

Komentarze